Witamina C, inaczej kwas askorbinowy to pochodna glukozy. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, nietrwała, jest wrażliwa na działanie tlenu i wysokich temperatur. Witamina C jest prawdopodobnie najpopularniejszą z witamin. Zobaczmy jej właściwości.

Witamina C

Witamina C jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, bardzo wrażliwą na działanie różnych czynników zewnętrznych. Gotowanie, wielokrotne odgrzewanie, rozmrażanie w temperaturze pokojowej i wyższej zmniejsza jej zawartość w produktach, w których występuje. Najlepiej jest zjadać surowe owoce i warzywa lub też gotować je krótko w małej ilości wody lub na parze oraz spożyć zaraz po przygotowaniu.

Źródła i zapotrzebowanie

Organizm człowieka nie jest w stanie wytwarzać witaminy C, dlatego jej głównym naturalnym źródłem jest pożywienie, bogatych w tę witaminę jest wiele warzyw i owoców. Najlepszym źródłem witaminy C są: czarne i czerwone porzeczki, truskawki, poziomki, kiwi, owoce cytrusowe, maliny, dzika róża, ziemniaki, brukselka, kapusta, kapusta kiszona, natka pietruszki, seler, papryka, kalarepa, pomidory, szpinak, brokuły, kalafior.

Średnie dzienne zapotrzebowanie dziecka na witaminę C wynosi 40-75 mg, a człowieka dorosłego 75-100 mg. Większe zapotrzebowanie na witaminę C występuje u osób starszych, osób palących, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz stosujących środki antykoncepcyjne.

Funkcje Witaminy C

• chroni organizm przed zmianami nowotworowymi i szkorbutem
• chroni przed miażdżycą
• działa jako przeciwutleniacz, który chroni organizm przed wolnymi rodnikami
• hamuje rozwój zaćmy
• ma właściwości bakteriostatyczne
• obniża ciśnienie krwi
• obniża poziom „złego”cholesterolu
• odpowiada za sprawne funkcjonowanie układu krwionośnego i serca
• podnosi odporność organizmu
• pomaga w przyswajaniu niektórych pierwiastków, żelaza i manganu
• przyspiesza gojenie ran i zrastanie kości
• skraca czas trwania przeziębienia
• uczestniczy w procesach metabolicznych jako substancja przenosząca elektrony
• uczestniczy w produkcji hormonów zwalczających stres
• uczestniczy w regeneracji witaminy E
• wpływa na płodność u mężczyzn
• wpływa na wytwarzanie i zachowanie kolagenu
• wspomaga wydalanie alkoholu z organizmu
• zapobiega krwotokom i krwawieniu z dziąseł
• zapobiega tworzeniu się sińców
• zmniejsza reakcje alergiczne

Objawy i skutki niedoboru

Obecnie niedobór występuje niezwykle rzadko. Jeżeli wystąpi mogą pojawić się takie objawy jak:

• bóle mięśniowe i stawowe
• brak apetytu
• częstsze i dłuższe przeziębienia
• depresja
• dziąsła stają się gąbczaste i krwawią
• niedokrwistość
• obniżenie wydolności fizycznej
• osteoporoza
• schorzenia żołądka i zapalenie błony śluzowej
• senność
• skóra staje się wysuszona i łuszczy się
• skurcze mięśni
• spadek wagi
• wolniejsze gojenie się ran
• zaburzenia neurologiczne
• zmęczenie, apatia

W skrajnych przypadkach, niedobór witaminy C wiedzie do szkorbutu. Na szczęście szkorbut związany jest z długotrwałym (około 70 dniowym) brakiem witaminy C w organizmie. Co jest raczej niemożliwe przy stałym dostępie do pokarmu w tym warzyw i owoców.

Nadmiar Witaminy C

Przedawkować tę witaminę jest bardzo trudno, ponieważ szybko jest wydalana z organizmu – z moczem i potem. Jednak gdy dojedzie do takiego stanu mogą wystąpić takie objawy:

• bóle głowy
• wysypka skórna
• problemy z układem pokarmowym: biegunka, nudności, rozstrój żołądka
• nadmiar witaminy C może prowadzić do powstawania kamieni nerkowych

 Justa 2013