Selen to pierwiastek śladowy w organizmie człowieka, o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Został odkryty w 1817 roku przez szwedzkiego chemika J. J. Berzeliusa. Zobaczmy jaką spełnia rolę…

Selen odkrył J. J. Berzelius w 1817 roku. Stanowi on jeden z niezbędnych do życia mikroelementów choć do drugiej połowy XX wieku, kiedy odkryte zostały jego istotne funkcje uznawany był za pierwiastek toksyczny. Selen jest odpowiedzialny za prawidłowy przebieg wielu procesów fizjologicznych i biochemicznych zachodzących w organizmie człowieka.

Zapotrzebowanie i źródła

W całym organizmie mamy łącznie około 10 – 15 mg selenu, a zalecane jego dobowe spożycie wynosi dla osób dorosłych 55 mikrogramów, nieco więcej potrzebują go kobiety w ciąży (60 mikrogramów na dobę) oraz matki karmiące (70 mikrogramów na dobę), zaś przekroczenie dawki 400 mikrogramów na dobę może prowadzić do objawów zatrucia.

Źródłami selenu są: tuńczyk, ryby, owoce morza, cebula, czosnek, pomidory, brokuły, kapusta, fasola, szparagi, kalarepa, orzechy brazylijskie, ziarna kukurydzy, kiełki pszenicy, brązowy ryż, nasiona słonecznika, drożdże, grzyby, jaja, podroby.

Zawartość selenu w produktach spożywczych zależy od ilości tego pierwiastka w glebach i wodzie. Gleby w Polsce uważane są za ubogie w zawartość selenu.

Selen i jego rola w organizmie

• chroni błony komórkowe przed działaniem wolnych rodników,
• chroni przed chorobami serca i układu krążenia,
• chroni układ odpornościowy, broniąc przed bakteriami i wirusami, w tym opryszczki i półpaśca,
• jest istotny w profilaktyce chorób nowotworowych,
• jest niezbędny do właściwego metabolizmu hormonu tarczycy,
• korzystnie wpływa na potencję i popęd seksualny u mężczyzn,
• łagodzi dolegliwości związane z menopauzą,
• ma wpływ na prawidłowy rozwój płodu,
• pomaga w leczeniu chorób alergicznych,
• pomaga w wydalaniu z organizmu szkodliwych metali ciężkich,
• poprawia stan oczu, skóry i włosów,
• reguluje poziom cholesterolu i krzepliwość krwi,
• wspomaga leczenie depresji,
• zapobiega stanom zapalnym,
• zapobiega zaćmie oraz zwyrodnieniu plamki żółtej.

Objawy i skutki niedoboru:

• ciągłe zmęczenie
• częste przeziębienia
• łojotokowe zapalenie skóry
• opryszczka
• osłabienie mięśni
• pogarsza się koncentracja
• przedwczesne starzenie się
• u mężczyzn może skutkować niepłodnością

Nadmiar selenu

W dużych dawkach selen jest trujący dla ludzi. Nadmiar selenu powoduje m.in.: łysienie, uszkodzenia skóry i paznokci, nadwrażliwość, nudności i wymioty, zapalenie skóry, biegunkę, depresje, uszkodzenie wątroby i nerek, anoreksje.

Justa 2014