Selen i jego rola w organizmie
Selen to pierwiastek śladowy w organizmie człowieka, o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Został odkryty w 1817 roku przez szwedzkiego chemika J. J. Berzeliusa. Zobaczmy jaką spełnia rolę…
Selen odkrył J. J. Berzelius w 1817 roku. Stanowi on jeden z niezbędnych do życia mikroelementów choć do drugiej połowy XX wieku, kiedy odkryte zostały jego istotne funkcje uznawany był za pierwiastek toksyczny. Selen jest odpowiedzialny za prawidłowy przebieg wielu procesów fizjologicznych i biochemicznych zachodzących w organizmie człowieka.
Zapotrzebowanie i źródła
W całym organizmie mamy łącznie około 10 – 15 mg selenu, a zalecane jego dobowe spożycie wynosi dla osób dorosłych 55 mikrogramów, nieco więcej potrzebują go kobiety w ciąży (60 mikrogramów na dobę) oraz matki karmiące (70 mikrogramów na dobę), zaś przekroczenie dawki 400 mikrogramów na dobę może prowadzić do objawów zatrucia.
Źródłami selenu są: tuńczyk, ryby, owoce morza, cebula, czosnek, pomidory, brokuły, kapusta, fasola, szparagi, kalarepa, orzechy brazylijskie, ziarna kukurydzy, kiełki pszenicy, brązowy ryż, nasiona słonecznika, drożdże, grzyby, jaja, podroby.
Zawartość selenu w produktach spożywczych zależy od ilości tego pierwiastka w glebach i wodzie. Gleby w Polsce uważane są za ubogie w zawartość selenu.
Selen i jego rola w organizmie
- chroni błony komórkowe przed działaniem wolnych rodników,
- chroni przed chorobami serca i układu krążenia,
- chroni układ odpornościowy, broniąc przed bakteriami i wirusami, w tym opryszczki i półpaśca,
- jest istotny w profilaktyce chorób nowotworowych,
- jest niezbędny do właściwego metabolizmu hormonu tarczycy,
- korzystnie wpływa na potencję i popęd seksualny u mężczyzn,
- łagodzi dolegliwości związane z menopauzą,
- ma wpływ na prawidłowy rozwój płodu,
- pomaga w leczeniu chorób alergicznych,
- pomaga w wydalaniu z organizmu szkodliwych metali ciężkich,
- poprawia stan oczu, skóry i włosów,
- reguluje poziom cholesterolu i krzepliwość krwi,
- wspomaga leczenie depresji,
- zapobiega stanom zapalnym,
- zapobiega zaćmie oraz zwyrodnieniu plamki żółtej.
Objawy i skutki niedoboru:
- ciągłe zmęczenie
- częste przeziębienia
- łojotokowe zapalenie skóry
- opryszczka
- osłabienie mięśni
- pogarsza się koncentracja
- przedwczesne starzenie się
- u mężczyzn może skutkować niepłodnością
Nadmiar selenu
W dużych dawkach selen jest trujący dla ludzi. Nadmiar selenu powoduje m.in.: łysienie, uszkodzenia skóry i paznokci, nadwrażliwość, nudności i wymioty, zapalenie skóry, biegunkę, depresje, uszkodzenie wątroby i nerek, anoreksje.
Justa 2014
Selen i jego rola w organizmie,